Nữ trang rẻ tiền còn gọi là hàng mỹ ký có rất nhiều loại, từ dây chuyền, nhẫn, lắc tay, lắc chân, khuyên tai… bằng kim loại được xi mạ như vàng hoặc bạc, xuất xứ từ Trung Quốc. Mặt hàng này đã nhiều lần bị bắt giữ vì nhập lậu và nhiễm chì, cadmium cao.
Cadmium là một trong 3 kim loại được coi là nguy hiểm nhất đối với cơ thể con người cùng chì và thủy ngân, nhưng phớt lờ cảnh báo, người dân vẫn dùng vì giá rẻ, mẫu mã đẹp và phong phú.
Khảo sát tại các chợ: Đồng Xuân, Nhà Xanh, Ngã Tư Sở, sinh viên Dịch Vọng, Phùng Khoang, và cửa hàng lưu niệm trên địa bàn Hà Nội, mỹ ký Trung Quốc được bày bán bạt ngàn, với giá cực bèo… Tại những địa điểm này, dễ dàng tìm mua được các loại hoa tai, lắc tay, nhẫn, dây chuyền xi mạ, giống hệt bạc hoặc vàng trắng, đẹp lung linh, giá chỉ từ 10.000 - 20.000 đồng; những chiếc lắc tay giả vàng chạm khắc tỉ mỉ, nhiều họa tiết, có giá chỉ từ 30.000 - 50.000 đồng; mỹ ký “cao cấp” cũng chỉ có giá từ vài chục đến dưới một trăm ngàn đồng/sản phẩm.
Không khó để tìm mua những món nữ trang giá rẻ tại bất cứ nơi đâu ở Hà Nội.
Lý giải việc dùng hàng mỹ ký, Tâm (sinh viên Học viện Báo chí tuyên truyền) cho biết: là con gái cũng muốn điệu đà, nhưng tiền bố mẹ chu cấp có hạn nên không thể mua vàng, bạc được. Tâm thường xuyên thay đổi khuyên tai hay nhẫn xi, có giá chỉ từ 5.000-20.000 đồng/đôi, chiếc. “Mỗi tháng mua 2 đôi khuyên tai cũng chỉ hết 20.000 đồng là cùng nên thấy không vấn đề gì”, Tâm hào hứng.
Tìm mua những sản phẩm rẻ tiền này không chỉ có học sinh, sinh viên, mà còn có rất nhiều người đã đi làm. Lý giải cho việc chọn mua một bộ mỹ ký giả vàng, chị Trang Nhung (đường Hoàng Hoa Thám) cho biết: Làm văn phòng, thu nhập thấp, nhưng vẫn cần hình thức nên chỉ dám sắm đồ bình dân. Việc đeo trang sức dù không quá cần thiết nhưng “có vẫn hơn”. Cực chẳng đã, vàng không mua được thì phải dùng đồ giả vàng để “dăng” vào người.
“Mua đủ một bộ trang sức bạc hoặc vàng 14K phải mất từ vài triệu đến vài chục triệu đồng, nhưng mua một bộ xi vàng cao cấp mất có mấy trăm nên nhắm mắt mua, dù ai nói ra nói vào”, chị Nhung nói.
Theo chị Nhung, hàng mỹ kỹ cao cấp cũng “chơi” được vài tháng, có khi cả năm. Nhiều sản phẩm mỹ ký có mẫu mã giống hệt sản phẩm của các thương hiệu trang sức nổi tiếng. Thậm chí, hàng mỹ ký lung linh hơn vì kim loại này thường rất dẻo, dai, không dễ gãy như hàng thật nên “uốn” được nhiều mẫu đẹp mà hàng thật không làm được. Mỹ ký Trung Quốc đẹp đến nỗi, nếu không tinh, chẳng ai biết đấy là đồ giả.
Theo nhiều kết quả nghiên cứu, các loại mỹ ký rẻ tiền của Trung Quốc đều chứa các thành phần kim loại như chì và cađimi vượt quá giới hạn cho phép, gây dị ứng, ngộ độc, không tốt cho sức khỏe. Thậm chí nhiều loại mỹ ký còn chứa thủy ngân, chất phóng xạ có thể gây bệnh, nguy hiểm đến tính mạng con người…
Tuy nhiên, hầu hết những người sử dụng mỹ ký đều không quan tâm tới mức độ độc hại của những sản phẩm này mà chỉ quan tâm đến giá cả và hình thức sản phẩm. Theo nghiên cứu, phần lớn các sản phẩm mỹ ký đều được làm bằng niken, nhôm, đồng, thiếc, crom… và được phủ mạ bằng một kim loại có tác dụng chống rỉ sét có tên là catmi. Đây là kim loại nặng đứng thứ 7 trong 275 chất cực độc, có màu xám, nhưng khi mạ lên bề mặt các vật liệu, lại có thể giúp sản phẩm được mạ trở nên sáng bóng, rất đẹp mắt.
Chị Phương Nguyên (Xuân Thủy, Cầu Giấy) cho biết, cũng đã từng mua mỹ ký vì quá đẹp và rẻ. Tuy nhiên, sau khi đeo chiếc dây chuyền xi vàng trắng chừng nửa giờ, vùng cổ trở nên đỏ rát.
Một chuyên gia đầu ngành về da liễu cho biết: với những người có cơ địa dễ dị ứng thì khi đeo loại này rất dễ nhiễm đỏ, mọc mụn nước, nhưng có những người lại không có biểu hiện như vậy. Nhưng không bị dị ứng, mẩn đỏ, không có nghĩa là không có khả năng nhiễm độc. Ngoài chì và cadmium, nhiều loại mỹ ký có cả thủy ngân, chất phóng xạ…, những chất độc này có thể ngấm vào máu qua các tế bào trên da, gây hại đến sức khỏe.
Ở mức độ nhiễm độc cao, các chất độc có trong mỹ ký có thể khiến bệnh nhân trở nên cáu kỉnh, kém tập trung, ói mửa, co giật. Nếu không được điều trị kịp thời sẽ ảnh hưởng tới hệ thần kinh, gây giảm trí nhớ, gây nhiễm độc gan, thiếu máu, suy nhược, thậm chí có thể gây ung thư hoặc dẫn đến tử vong. Với một số phụ nữ có thai, thể trạng yếu, nhiễm độc chì có thể gây đau bụng, tăng huyết áp, sảy thai…
Mỹ cảnh báo không dùng trang sức rẻ tiền cho trẻ em
Mới đây, cơ quan an toàn sản phẩm của Mỹ đã đưa ra lời cảnh báo chưa từng có trong tiền lệ: Không đeo cho trẻ bất kỳ thứ trang sức kim loại rẻ tiền nào, cũng không cho trẻ chơi với vật phẩm này.
Theo cảnh báo, các kiểu lắc tay, dây chuyền ánh kim giá khoảng 3,99 USD có thể chứa kim loại độc như cadmium hay chì, hầu hết nhập khẩu từ Trung Quốc. Cơ quan này cũng đưa ra lời khuyên, các bậc phụ huynh nên nhanh chóng thu hồi và vứt chúng đi (nếu có).
Theo Tiến Sơn (Tri thức trực tuyến)