Cũng như mọi năm, đặc sản Tết luôn đa dạng nhưng nhiều sản phẩm lập lờ gắn mác đặc sản chính gốc dù được chế biến tại TP.HCM, không đảm bảo đúng chất lượng, hương vị vùng miền.
Khô rắn, khô nhái, khô thòi lòi biển... những món đặc sản lạ của miền Tây trong dịp Tết 2014 - Ảnh: Phùng Huy
Đa dạng chủng loại
Tại TP.HCM, siêu thị Hà Nội, cửa hàng Kim Thanh (Q.1), cửa hàng Tiến Thịnh (Q.3)… có đủ các loại đặc sản (ĐS) miền Bắc, từ rượu nếp cái Làng Vân, rượu Nàng Hương (143.000đ/chai 200ml); đến tương bần Hưng Yên, Nghệ An (15.000 - 18.000đ/chai); miến dong Bắc Cạn 12.000đ/200g, măng lưỡi lợn (75.000đ/200g), măng nứa (70.000đ/200g)... Các món chế biến sẵn thì có măng ớt Lạng Sơn, măng lá dầm ớt, mắm rươi, mắm tép (33.000 - 65.000đ/hũ); thịt đông, chả nhái, chả rươi, chả cốm, ốc xào chuối, nem chạo, nhộng rang, giò heo giả cầy (110.000 - 220.000đ/kg). Riêng nước mắm Cát Hải và các loại giò rất phong phú về chủng loại…
Một số cửa hàng chuyên doanh ĐS miền Bắc đang nhận đặt hàng các loại trái cây như cam Canh (90.000đ/kg), bưởi Diễn (100.000đ/quả), phật thủ (180.000 - 220.000đ/kg)… nhưng khách phải trả tiền trước. Mặt hàng mới năm nay là gà Tây Bắc giòn da 180.000đ/kg. Chả mực Hạ Long có giá chênh nhau rất nhiều, từ 300.000 - 600.000đ/kg, người bán giải thích “tùy chất lượng hàng”. Nhân viên cửa hàng ĐS miền Bắc trên đường Trần Quốc Thảo, Q.3 cho biết, từ nay đến cận Tết giá cước vận chuyển bằng máy bay sẽ tăng từ 18.000đ/-25.000đ/kg nên giá cũng sẽ tăng thêm ít nhất 10%.
Chợ Bà Hoa (Q.Tân Bình) chuyên bán những món ĐS miền Trung cũng nhộn nhịp khách đặt hàng thực phẩm biếu Tết như cá bống Sông Trà, mắm cá cơm Dì Cẩn, mắm dưa, mắm rò, tôm chua, tré, bánh đậu xanh thịt Huế, chả Hội An, chả bò Đà Nẵng…
Cửa hàng ĐS miền Tây (Ngô Tất Tố, P.12, Q.Bình Thạnh, TP.HCM) đã chuẩn bị sẵn 40 sản phẩm ĐS độc, lạ phục vụ cho dịp Tết này. Cụ thể thêm hai loại khô mới là “mỹ nữ chân dài” (khô nhái - 400.000đ/kg) và khô rắn (260.000đ/kg) và nhiều loại rượu như Phú Lễ (100.000đ/lít), Xuân Thạnh (45.000đ/520ml), rượu Sim Sơn (205.000đ/700ml); bánh tét lá cẩm (90.000đ/cặp), bánh tét Trà Cuông (120.000đ/cặp). Đặc biệt, thương hiệu lạp xưởng Hữu Châu có sản phẩm mới là lạp xưởng tươi làm từ tôm đất và thịt heo, có vị chua cay phù hợp cho những người không thích ăn béo (119.000đ/500g).
“Ăn theo” đặc sản
Góc đường CMT8 - Trường Sơn (Q.10), Cộng Hòa - Tân Kỳ Tân Quý (Q.Tân Bình) những ngày này bày bán “ĐS dưa món Tây Nguyên” với giá 30.000đ/hũ nhựa, không nhãn mác. Mua về mở ra thì thấy phần lớn nguyên liệu là củ cải trắng, để đến ngày thứ ba, phần dưa dưới đáy mềm ủng, không còn giòn dai. Một số tiểu thương bán mặt hàng đồ khô tại chợ Bình Tây, Q.6 cho biết, nhiều người mua đu đủ, cà rốt, củ cải trắng sơ chế sẵn về trộn thành “dưa món ĐS”. Tất cả đồng giá 140.000đ/kg, riêng dưa leo có giá 220.000đ/kg. Theo một tiểu thương, 250g nguyên liệu có thể ngâm được bốn hũ dưa, còn ĐS là do người bán tự gắn mác.
Trên nhiều trang mạng, rất nhiều sản phẩm được chào bán với mác ĐS, giá cao nhưng rất khó xác định nguồn gốc thật. Cụ thể như thịt trâu gác bếp 650.000đ/kg, thịt bò Lào gác bếp 700.000đ/kg, bánh tẻ Phú Nhi 80.000đ/chục, mứt dừa Bến Tre hương vị sầu riêng 200.000đ/kg… phần lớn đều không nhãn mác, nguồn gốc xuất xứ. Nhân viên một cửa hàng ĐS trên đường Ngô Thời Nhiệm, Q.3, TP.HCM, cho biết “ĐS cá kho làng Vũ Đại, giá cao (100.000 - 120.000đ/niêu nhỏ) khách phải đặt trước, số lượng nhiều thì mới chuyển hàng vào. Còn đơn hàng ít, khách mua lẻ thì làm tại TP.HCM nhưng do người địa phương chế biến”.
Thực tế, nhiều loại ĐS như chả hoa, chả nhồi pa tê trứng, pa tê cuộn trứng, cá chép kho riềng, giò thủ Bắc đều được làm thủ công tại TP.HCM. Các điểm bán giò Bắc, bánh chưng Bắc trên đường Võ Thị Sáu (Q.1), Nguyễn Đình Chiểu (Q.3) trấn an khách: “Hàng làm tại đây nhưng do chính nhà là người miền Bắc làm nên yên tâm chuẩn vị Bắc”. Vừa qua, Sở Công thương TP.HCM đã tổ chức liên kết nhà sản xuất với nhà phân phối để đưa ĐS vào các hệ thống siêu thị, cửa hàng hiện đại. Tuy nhiên, chủng loại ĐS còn ít, chưa phong phú...