Mùa đông là mùa dễ gây ra tai biến cho người mắc bệnh cao huyết áp và cũng là mùa khó khống chế huyết áp nhất. Vậy làm thế nào để chăm sóc cho người cao huyết áp trong mùa lạnh?

Khó kiểm soát huyết áp trong mùa lạnh

Thời tiết lạnh, huyết áp không dễ khống chế, nguy hiểm chủ yếu là gây ra bệnh biến chứng. Do mùa đông nhiệt độ thấp, cơ thể vì muốn duy trì thân nhiệt ổn định, giảm bớt sự toả nhiệt, các mao mạch sẽ co lại khiến lực cản huyết quản điều tiết bên ngoài tăng lên.

Đồng thời, nhiệt độ thấp nên ra mồ hôi ít, khiến dung lượng máu tăng lên. Nếu ăn quá nhiều các chất đường, béo... sẽ khiến khả năng hấp thụ và trữ nước trong cơ thể tăng, làm cho dung lượng máu trong cơ thể tăng theo. Nếu áp lực, công việc và gia đình quá căng thẳng sẽ làm cho huyết áp không dễ khống chế.

Thời tiết lạnh thay đổi đột ngột, nguy cơ chủ yếu là gây ra bệnh biến chứng, đặc biệt là xuất huyết não, đứt mạch máu do thiếu máu và tử vong do nhồi máu cơ tim.   

Cách bảo vệ huyết áp trong mùa lạnh

TheoGS.TS Nguyễn Lân Việt Viện trưởng Viện Tim mạch quốc gia, thông thường khi trời lạnh thì các mạch máu co lại làm tăng huyết áp. Người bệnh cần tuân thủ việc khám và điều trị theo đơn của bác sĩ.

Tăng huyết áp là một bệnh mạn tính, phải điều trị lâu dài, liên tục theo đúng phác đồ điều trị. Ngoài ra, bệnh nhân cần phải điều chỉnh một số thói quen sinh hoạt để phù hợp với tình trạng sức khỏe. Khi thời tiết chuyển lạnh, bệnh nhân cần phải mặc ấm, nhất là giữ ấm đầu, cổ, bàn chân, hạn chế ra ngoài khi thời tiết quá lạnh.

Mặt khác, bệnh nhân cần phải kiêng ăn mặn, uống rượu, bia, cà phê, thuốc lá… tránh căng thẳng, lo âu quá mức, có chế độ làm việc, nghỉ ngơi và luyện tập thể dục một cách hợp lý. Đặc biệt, người bệnh không nên thức dậy quá sớm, không nên ra ngoài tập thể dục, thay vào đó có thể tập thể dục nhẹ nhàng trong nhà. Đối với người huyết áp cao không nên tắm gội hàng ngày và không nên tắm và gội cùng một lúc

Đặc biệt, khi thấy trong người có những dấu hiệu bất thường như: Nói khó, mất vận động, mất thị lực thoáng qua… thì phải đến bệnh viện hoặc mời bác sĩ đến nhà khám ngay để có hướng điều trị phù hợp, vì đó là những dấu hiệu biến chứng dễ làm bệnh nhân bị đột quỵ.

Nguyên tắc trong sinh hoạt của người cao huyết áp

Theo các chuyên gia, người bị bệnh cao huyết áp nên chú ý các nguyên tắc trong sinh hoạt hằng ngày sau:

- Giữ ấm, tránh gió lạnh.

- Hạn chế lượng muối nạp vào cơ thể. Nên ăn những thực phẩm giàu dinh dưỡng như thịt nạc, gà, cá, sữa và chế phẩm từ đậu. Hạn chế ăn những món ăn dầu mỡ, không hút thuốc, hạn chế uống rượu, và nên giữ cho đại tiện được thông suốt.

- Thường xuyên tập luyện thể thao, nâng cao khả năng chống lạnh, cố gắng hết sức để tham gia một số môn thể thao ngoài trời có lợi cho huyết áp như đi bộ, tập thái cực quyền và khí công.

- Tránh mệt mỏi, căng thẳng. Tức giận và lo lắng cực độ đều có thể gây ra đứt mạch máu não. Cần duy trì tâm trạng lạc quan vui vẻ, không đuợc quá vui vẻ, quá tức giận, lo lắng, buồn phiền, bi thương, sợ hãi.

- Uống thuốc đều đặn, duy trì huyết áp ổn định. Người bị bệnh cao huyết áp uống thuốc giảm huyết áp không nên tuỳ tiện dừng uống bởi sẽ dễ tăng huyết áp đột biến sau 40 giờ ngừng

Trị số huyết áp thay đổi rất nhiều khi có yếu tố tác động như tâm lý (lo âu, sợ hãi, mừng vui...) vận động (đi lại , chạy nhảy) hoặc môi trường (nóng lạnh), chất kích thích (thuốc lá, càphê, rượu bia) và bệnh lý (nóng sốt, đau đớn). Trong những trường hợp trên, huyết áp thường tăng cao hơn bình thường.Ví dụ huyết áp của bạn lúc nghỉ thường 130/80mmHg khi bạn lên cầu thang lầu 3,nếu bạn đo huyết áp ngay thì trị số huyết áp của bạn có thể 150/80-180/90mmHg. Trong những trường hợp này không thể cho rằng bạn bị cao huyết áp. Do đó tốt nhất bạn phải nghỉ ngơi ổn định trước khi đo huyết áp nếu bạn muốn có trị số huyết áp trung thực và phải đo nhiều lần sau đó tính trung bình sau 3 lần đo.

Huyết áp thường có hai thời khắc “cao điểm”, đó là khoảng 9 giờ sáng và 6 giờ chiều. Huyết áp tăng cao hay xuống thấp là tuỳ theo sự thay đổi của tinh thần và cơ thể, thông thường trong khi ngủ khoảng 3 - 4 giờ đêm là thấp nhất, sáng sớm dần dần tăng cao, đến 9 giờ sáng là ở đỉnh cao nhất. Buổi chiều xuống khá thấp, đến 6 giờ chiếu lại trở lại cao điểm và trước khi ngủ lại về “đáy”.